Rotterdam is een belangrijke schakel in de staalindustrie van Europa en in het bijzonder voor Duitsland. Natuurlijk is Rotterdam bij uitstek een haven waar ’s werelds grootste bulkcarriers kunnen aanmeren elk uur van de dag. Geen last van sluizen of getijde en voor de grootste schepen toegankelijk. Jarenlang was de Berge Stahl de grootste ter wereld als het ging om een ijzererts bulk carrier, die in 30 jaar tijd bijna negentig miljoen ton IJzererts vervoerde tussen Noord- Brazilië en Rotterdam. Overigens was er voor de Berge Stahl wel een advies van weer en gunstig getij nodig om op de Noordzee de Eurogeul in te mogen varen.

De Eurogeul heeft een diepte van 23 meter en de Berge Stahl had ook een diepgang van 23 meter. Die hoeveelheden die de Berge Stahl meebracht en andere schepen nu brengen moesten en moeten doorgevoerd worden naar het achterland. Daarvoor worden hoofdzakelijk duweenheden gebruikt om de hoogovens van het Duitse Thyssenkrupp concern van IJzererts te voorzien, 24 uur per dag 365 dagen per jaar.

Al meer dan 60 jaar zijn er duwbootcombinaties die over de Europese waterwegen varen en het in Brielle gevestigde bedrijf Veerhaven is daar toonaangevend in de droge bulksector. De vloot bestaat uit 7 duwboten, 1 havenduwboot, circa 100 duwlichters en 2 inspectieboten. In 2002 werd de naam Veerhaven veranderd in ThyssenKrupp Veerhaven B.V. De afdeling Rijnvaart is verantwoordelijk voor het massagoedtransport van zo'n 60.000 - 80.000 ton ertsen en kolen per dag. De grondstoffen worden geladen bij de overslagbedrijven zoals Ertsoverslagbedrijf Europoort, Europees Massagoed Overslagbedrijf, European Bulk Services en OBA Bulk Terminal Amsterdam. We zien de duw-eenheden vaak voorbij varen maar beseffen ons misschien niet altijd dat dit een 24/7 dus ook gewoon 365 dagen per jaar doorgaat, bijna zonder te stoppen. De duwboten varen vanuit de Dintelhaven via het Hartelkanaal, Oude Maas, Merwede, Waal en Rijn naar de loshaven in Schwelgern waar de hoogovens van Thijssenkrup Steel staan. Dit is een afstand van 240 kilometer. Stroomopwaarts en dus geladen duurt de reis 24 à 26 uur en stroomafwaarts, leeg, ongeveer 12 uur. In Schwelgern aangekomen worden de duweenheden in de haven Schwelgern vakkundig afgemeerd. Aansluitend formeert de 7-koppige bemanning van de duwboot zich achter de al op stroom gereed liggende 6 of 4 lege duwbakken waarna het stroomafwaarts naar de volgende laadhaven vaart. Een complete rondreis duurt ca. 48 uur waarbij een 6er-duwverband, met volledige afgeladen duwbakken, 16.800 ton transporteert.

Duwbakken

De duwbakken van het type Europa II hebben een laadcapaciteit van 2.800 ton. Een vier-baks duweenheid heeft een lengte van 193 meter en een breedte van 22,80 meter en vervoert 11.000 ton per reis. Een zes-baks duweenheid is 269,50 meter lang, vervoert per keer circa 16.000 ton. Soms zijn de voorste duwbakken uitgevoerd met een boegschroef die vanuit de brug van de duwboot kan worden bediend. Hierdoor is de manuureerbaarheid van de eenheid nog groter. Ook zijn er kleinere bakken die geen lading vervoeren die dergelijke schroeven bezitten. Over de binnenwateren met een lengte van meer dan 2 ½ voetbalveld. Een knap stukje werk van de bemanning. Een stukje Hollands Glorie.

In maart 2013 werd de duwboot Neushoorn in dienst genomen door ThyssenKrupp Veerhaven. Deze duwboot is 40 meter lang en 15 meter breed. De duwboot is uitgerust met drie motoren elk met een vermogen van 1.380 kW. Bij vollast verbruiken de motoren 1.000 liter gasolie per uur. De Neushoorn zal op jaarbasis zo’n 200 reizen maken tussen Rotterdam en Duisburg en legt daarmee een afstand van ongeveer 100.000 kilometer af. Met 8.000 draaiuren zal de Neushoorn en zes duwbakken ruim 2 miljoen ton lading per jaar vervoeren. De Neushoorn is het vierde schip in het vernieuwingsprogramma van de rederij. Eerder werden de Orka (2007), IJsbeer (2010) en Waterbuffel (2012) geleverd. De Neushoorn is als enige uitgerust met motoren die ook vloeibaar aardgas kunnen verstoken. LNG is goedkoper dan gasolie en ook de uitstoot van schadelijke stoffen is minder.

Het gaat om varen en niet om stilliggen

De grote voordelen van de duwvaart zijn de manoeuvreerbaarheid en het brandstofverbuik ten opzichte van slepen. Daar komt bij dat sleepschepen altijd moeten worden gestuurd, bij duwvaart is dat niet nodig en daarmee is dus minder bemanning nodig. Net zoals sleepboten kunnen duwboten op de plaats van bestemming meteen weer aan een volgende reis beginnen, terwijl de duwbakken daar worden gelost. In de afgelopen 50 jaar heeft thyssenkrupp Veerhaven zo'n 850 miljoen ton grondstoffen getransporteerd. Een imposant gezicht als je zo’n duweenheid met zes of vier bakken door het Hartelkanaal ziet varen.  

Foto’s”: De Dolfijn (Veerhaven IX) was zonder bakken op weg naar Lage Zwaluwen om daar bakken op te halen en de reis naar Schwelgern voort te zetten. De IJsbeer (Veerhaven XI) op weg naar de Dintelhaven, dit keer met 4 lege bakken, voor een nieuwe lading erts voor de Duitse staalindustrie. Die bakken lagen al geladen te wachten.

Bron: ThyssenKrupp Veerhaven.